دانش نامه


شاتر

نحوه عکس‌برداری در دوربین‌ها را نوع شاتر بکاررفته شده در سیستم تعیین می‌کند. در حالت کلی دو شاتر چرخشی و گلوبال برای دوربین‌های دیجیتال تعریف می‌شود.

شاتر چرخشی یک اصطلاح فنی است که به روش اسکن عکس‌ها توسط حسگر تصویربرداری اشاره می‌شود. در این روش تمامی قسمت‌های تصویر در یک لحظه ثبت نمی‌شود بلکه تصویر به‌صورت متوالی از یک طرف حسگر به سمت دیگر، خط به خط اسکن می‌شود و در نهایت ترکیب اسکن عمودی یا افقی از صحنه مورد نظر ثبت می‌گردد. تصویر برداری با شاتر چرخشی به دو روش مکانیکی یا الکترونیکی انجام می‌شود.

در حسگر‌هایی که کل فضای تصویر را به‌طور همزمان اسکن می‌کند، شاتر بکار رفته از نوع گلوبال می‌باشد. عموما حسگر‌های CCD از گلوبال شاتر و حسگرهای CCD ا زشاتر چرخشی استفاده می‌کنند.

عملکرد شاتر‌ چرخشی عملا در صحنه‌هایی با حرکت زیاد، حرکت دوربین، صحنه‌هایی که در آن اجسامی به‌سرعت در حال حرکتند و در بدترین حالت، لرزش دست عکاس دیده می‌شود. زمانی‌که اجسامِ در حال حرکت از مقابل دوربین باشند اضلاع مستقیم آن‌ها در عکس به شکل خطوط کج نمایان می‌شوند. مثلا، یک اتوبوس مستطیل‌شکل در تصویر شبیه به یک متوازی‌الاضلاع تصویر می‌شود. توصیف اجسام در حال چرخش در قاب دوربین کمی دشوار‌تر است و الگو‌های خمیده و نامرتب عجیبی مشاهده می‌شود. لذا هرچه سرعت حرکت اجسام در دوربین بیشتر باشد تصاویر اغراق‌آمیزتر و مصنوعی‌تر خواهند شد.

تمام شاتر‌های چرخشی به‌طور یکسان ساخته نمی‌شوند. هر چه حسگر بزرگ‌تر و رزولوشن بالاتری داشته باشد، پتانسیل بیشتری برای شاتر‌های چرخشی ایجاد می‌کند؛ چراکه هر چه ابعاد حسگر بزرگ‌تر باشد، مدت‌زمان طولانی‌تری صرف بازخوانی آن سنسور خواهد شد. برخی از فیلم‌سازان عقیده دارند که دوربین‌هایی با شاتر‌ چرخشی سریع‌تر قابلیت تصویر‌برداری زیباتری نسبت به دوربین‌هایی با شاتر گلوبال دارند.

برای مقایسه دو حسگر مشابه، یکی با گلوبال شاتر و دیگری با شاتر چرخشی می‌توان بیان کرد که حسگر با شاتر چرخشی نویز کمتر و محدوده‌ی وسیع‌تری را پوشش خواهد داد و گرمای کمتری در تصاویر تولید می‌کند. اگرچه حسگر گلوبال شاتر می‌تواند برای رسیدن به این مزیت‌ها بازطراحی شود؛ اما هزینه‌‌های توسعه و ساخت آن با این ویژگی‌ها بسیار بالاتر خواهد بود. یکی دیگر از مزیت‌های این روش آنست که حسگر در طول فرآیند داده برداری می‌تواند به جمع آوری فوتون‌ها بپردازد لذا حساسیت به‌طور موثری افزایش می‌یابد. به‌طور خلاصه، حسگر‌های شاتر چرخشی قابلیت‌های عملکردی بیشتر و بهتری را با قیمت پایین ارائه می‌دهد.


منابع: